کنه واروآ یکی از مهمترین آفات زنبورعسل است که سالیانه خسارات زیادی را به زنبورداران وارد مینماید. در حال حاضر، سموم مورد استفاده جهت مبارزه با این آفت به کشور وارد میشود و تا به امروز اغلب از سموم چینی برای این منظور استفاده میشده، که به سلامت عسل و زنبورعسل آسیب وارد میکنند. هدف از این طرح، فرموله کردن یک ترکیب گیاهی ضدکنه با استفاده از فناوری نانو به منظور رهایش آهسته و پایدار است تا بتواند به مدت سه هفته به صورت فرمولاسیون جامد در شرایط کندوی زنبور عسل پایدار مانده و سمیت لازم برای از بین بردن کنه را بدون آسیب به زنبورعسل داشته باشد.
مشروح مسئله تحقیقاتی:
کنه واروآ (Varroa destructor) یکی از مهمترین آفات زنبورعسل در سرتاسر جهان میباشد که با آسیب به لارو و همچنین انتقال عوامل بیماریزای ویروسی، خسارات اقتصادی بالایی را به صنعت زنبورداری وارد میکند. در حال حاضر کنترل آفات زنبورعسل اغلب، با استفاده از حشرهکشهای شیمیایی، سنتتیک یا گیاهی انجام میشود. استفاده از محصولات شیمیایی باعث ایجاد باقیمانده در عسل شده و امنیت غذایی و سلامت مصرفکنندگان عسل را به خطر میاندازد. محصولات گیاهی نیز پایداری محیطی پایین و درنتیجه اثربخشی کمتری در از بین بردن کنه واروآ دارند. محصولات اروپایی و کانادایی باکیفیت، پیش از افزایش نرخ ارز در ایران توسط زنبورداران مورداستفاده قرار میگرفت اما در حال حاضر جایگزینهای چینی استفاده میشوند که علاوه بر اثر بخشی محدود، ماندگاری کمتری داشته و بعضاً باقیمانده سموم در عسل را موجب میگردد. بنابراین، وجود یک ترکیب گیاهی ضد کنه پایدار و با زمان ماند بالا در کندو، تا از بین رفتن همه کنهها موردنیاز است. با توجه به توانایی و قابلیت فرمولاسیونهای نانو در افزایش پایداری ترکیبات مختلف، دستیابی به دانش فنی و فرمولاسیون آفتکش گیاهی و مبتنی بر فرمولاسیون نانو بهمنظور پایداری و رهایش آهسته ترکیب ضد کنه، نیاز اعلامشده توسط این شرکت است.
ضرورت مسئله:
کنه واروآ یکی از مهمترین آفات زنبورعسل است که سالیانه خسارات زیادی را به زنبورداران وارد مینماید. در حال حاضر سموم مورد استفاده جهت مبارزه با این آفت به کشور وارد میشود و امروزه اغلب از سموم چینی برای این منظور استفاده میشود که به سلامت عسل و زنبورعسل آسیب وارد مینماید. هدف از این طرح فرموله کردن یک ترکیب گیاهی ضدکنه با استفاده از فناوری نانو بهمنظور رهایش آهسته و پایدار است که بتواند برای مدتزمان سه هفته بهصورت فرمولاسیون جامد در شرایط کندو زنبورعسل پایدار بوده و سمیت لازم برای از بین بردن کنه را بدون آسیب به زنبورعسل داشته باشد.
در این راستا از مجری انتظار میرود که فرمولاسیون نانو مناسب جهت کپسوله کردن اسانسهای گیاهی در قالب آهسته رهش و پایدار را ایجاد نموده و پس از تبدیل آن به پودر جامد در محیط آزمایشگاه و مزرعه زنبور ازنظر سمیت، پایداری، عدم تأثیر بر صفات زنبورعسل و عدم باقیمانده در عسل موردبررسی و بهینهسازی قرار دهد.
این شرکت که اولین شرکت دانشبنیان در حوزه زنبورعسل کشور میباشد؛ در طی مدت نزدیک به 10 سال (از زمان تأسیس) توانسته است موفقیتهای خوبی را در تکمیل زنجیره صنعت زنبورعسل کسب کند که ازجمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اصلاح نژاد و تولید ملکه مقاوم به بیماریها و آفات از زنبوران بومی ایران و با عملکرد نزدیک به 2 برابری نسبت به میانگین تولید کشور
- تولید دارو با منشأ گیاهی جهت کنترل همزمان دو بیماری مهم زنبورعسل (کنه واروآ و نوزما)
- تولید و بهرهبرداری از اولین کارگاه کندوی استاندارد استان اردبیل
- ایجاد مرکز آزمایشگاهی تحقیقاتی صنعت زنبورعسل و سایر فرآورده آن
- تولید اولین اسپری گلو آنتیویروس و باکتری قوی (با تأثیر 30 ثانیه بر روی ویروسهای پوششدار) از محصولات فرعی زنبورعسل(تولید این محصول برای اولین بار در کشور صورت گرفته و مورد تائید سازمان غذا و دارو هم قرارگرفته است)
- تولید فرآوردههای مختلف از زنبورعسل ازجمله ژله رویال، تولید عصاره بره موم، تولید گرده گل
- تولید کیک جانشین گرده گل جهت تقویت زمستانی زنبورعسل
- تولید دارو و مکملهای انسانی از فرآوردههای مختلف زنبورعسل
- تولید مکملهای تقویتی زنبورعسل
- تولید زنبور پاکتی
- فرآوری و تولید عصارههای مختلف از فرآوردههای مختلف زنبورعسل برای تأمین مواد اولیه کارخانههای داروسازی کسب کند.
1- انتخاب نانوذره پلیمری مناسب جهت تعامل مناسب و ایجاد یکنواختی در انحلال انواع اسانسهای گیاهی
2- بهینهسازی غلظت اسانسها و نانوذره و شرایط محیطی جهت تشکیل کمپلکس اسانس و نانوذره
3- بررسی پایداری ترکیب پلیمری ایجادشده و میزان رهایش
4- انتخاب ترکیب نانوماده معدنی مناسب جهت تعامل کاتیونی و آنیونی با کمپلکس پلیمری ایجادشده
5- انجام تستهای رهایش، پایداری، اندازه ذره و بار سطحی و سمیت ترکیب تهیهشده
6- بهینهسازی غلظت و شرایط واکنش با توجه به مراحل قبل
7- ایجاد فرمولاسیون جامد از آفتکش ایجادشده و تستهای عملکرد و پایداری و سمیت
8- بررسی سمیت و تعیین دوز فرمولاسیون ایجادشده
9- بهینهسازی مراحل قبل با استفاده از دوز تعیینشده
10- تهیه آفتکش در مقیاس بالا و ایجاد پودر و بستهبندی در گرم و دوز مختلف جهت بررسی پایداری، اثر سمیت در فیلد و عدم تأثیر بر رفتار زنبور و نیز عدم باقیمانده سم در عسل بهصورت مقایسهای با داروهای موجود
11- بهینهسازی فرمولاسیون بر مبنای نتایج بهدستآمده در مرحله فیلد
12- تهیه مستندات جهت تکمیل فرمهای اخذ مجوز از اداره دامپزشکی
الزامات تحقیق:
- در اختیار داشتن آزمایشگاه تحقیقاتی مجهز به شیمی آلی
- بررسی سمیت و پایداری ترکیب ایجادشده در شرایط آزمایشگاه و فیلد (کندو زنبورعسل دارای کنه)
- بررسی مقایسهای اثرات مطلوب و نامطلوب فرمولاسیون ایجادشده نسبت به داروهای مورداستفاده توسط زنبورداران
- استفاده از مواد و حلالهای غیر سمی در ترکیب داروی موردنظر
- استفاده از مواد گیاهی و طبیعی در ترکیبات دارو بهمنظور حذف باقیمانده مضر از عسل
زیرساختها و تجهیزاتی که متقاضی میتواند در اختیار مجری قرار دهد؛
دستگاههای ژرمیناتور، دستگاه اسپکتوفتومتر، آون، اتوکلاو، اتاق کشت، میکروسکوپ و بینوکولر، سانتریفیوژ، ماکروویو، شیشهآلات، سایر دستگاههای موردنیاز برای اجرای طرح، و همچنین شرایط انجام تست در مزرعه زنبورعسل
خروجیهای مورد انتظار:
- قادر به از بینبردن کنه واروآ
- عدم تاثیرمنفی بر صفات زنبورعسل ملکه و کارگر (نرخ رشد جمعیت، سلامت ملکه، مقدار شهد و گرده جمعآوریشده)
- پایداری و ماندگاری بالا در کندو زنبورعسل (افزایش زمان رهایش از یکی دو ساعت به حداقل ۳ هفته)
- دارای فرمولاسیون و بستهبندی در قالب جامد
- به حداقل رساندن میزان دوز مصرفی از اسانس گیاهی
گلوگاههای احتمالی:
- رسیدن به فرمولاسیون نانو مناسب جهت کپسوله کردن همزمان چند اسانس گیاهی مختلف
- ایجاد یک فرمولاسیون آهسته رهش و پایدار در شرایط کندو زنبورعسل
- استفاده از پلیمرها و مواد تائید شده جهت استفاده در دارو و غذا
یک تیم دارای تخصصهای زیر جهت انجام این طرح مورد نیاز است:
- نانوبیوتکنولوژیست دارای تجربه در فرمولاسیون نانو مواد و روشهای آنالیز نانو مواد و تستهای آهسته رهش
- دامپزشک متخصص در بیماریهای زنبورعسل و دارای فعالیت درزمینه آفات زنبورعسل
- بیولوژیست مسلط به تستهای سلولی موردنیاز جهت تائید سمیت فرمولاسیون دارو
- مالکیت معنوی: مجری در مالکیت معنوی ناشی از اجرای تحقیق سهیم خواهد بود و انتشار مقاله مشترک توسط مجری و متقاضی در ژورنالهای داخلی و خارجی، ارائه مقاله در کنفرانسها و سمینارها با موافقت و اشاره به نام همه دستاندرکاران مجاز خواهد بود.
- مالکیت منافع مادی: با توجه به مدل کسبوکار شرکت متقاضی، منافع مالی ناشی از توسعه این فناوری تماماً متعلق به شرکت متقاضی بوده و مجری صرفاً حقالزحمه اجرای پروژه تحقیقاتی را دریافت خواهد کرد.
شماره تماس:
021-88486852
09025555471
اینستاگرام:
iran.challenges@